EXPERTBLOG: Sjiera de Vries, lector Sociale Innovatie – hogeschool Windesheim
Ik adviseer bedrijven die optimaal gebruik willen maken van de verschillen tussen mensen. En weet je, ondernemers zijn net als jij en ik. Ze houden er niet zo van om hun gewoontes aan te passen. De wereld globaliseert en de samenleving wordt diverser, maar je bedrijf daarop aanpassen?
Thijs: ‘We moesten laatst een lastig klusje opknappen. Gelukkig had ik mijn nieuwe collega bij me. Die komt net van school en had daar een slimme nieuwe manier geleerd om dat te doen. Ik moest hem wel helpen om het echt voor elkaar te krijgen, want veel ervaring heeft hij niet. Maar daar ben ik dan weer voor. Samen komen we er wel uit!’
Samenwerken met mensen die op je lijken is vaak prettig. Mannen (of meiden) onder elkaar, zelfde humor, je weet wat je aan elkaar hebt. Voor het werk is dat vaak helemaal niet bevorderlijk. Zolang alles volgens routine gaat is er niets aan de hand. Maar inspelen op veranderingen en innoveren, dat gaat beter in een team met mensen met verschillende expertise, invalshoeken en ervaringen. Niet per sé omdat die ene medewerker die ‘anders’ is met het baanbrekende idee komt, wel omdat hij misschien net een andere invalshoek heeft, wat anderen weer op nieuwe ideeën brengt. Zo kom je samen verder.
Natascha borrelt graag op vrijdag met haar collega’s: ‘Een van mijn collega’s ging nooit mee naar de borrel op vrijdag. Ik vond dat stom. Dat hij als moslim geen alcohol mag drinken betekent toch niet dat hij niet gewoon mee kan komen met ons? Maar nou hoorde ik hem laatst zeggen dat hij het zo jammer vindt dat zijn vrouw altijd college heeft op vrijdag, omdat hij dan de kinderen moet ophalen en koken. Dat is de reden dat hij niet meegaat! Wie had dat gedacht.’
Samenwerken met mensen met verschillende achtergronden in een team levert niet vanzelf betere resultaten op. Het is vaak ook lastig, je moet voorbij je vooroordelen kunnen kijken. En je moet leren omgaan met de verschillen. Dat kost tijd, energie en vaak ook ergernis. Want ja, de mens is toch een gewoontedier, we houden er niet zo van om onze gewoontes aan te passen. En waarom zouden we ook, als het lekker loopt?
Maar gezien de snelheid waarin de wereld om ons heen verandert, is het in de meeste bedrijven noodzakelijk om in beweging te komen en te blijven. Klanten willen andere producten, een andere service. Of er dient zich een nieuwe klantgroep aan die mogelijkheden biedt om te groeien, maar ook vraagt om een nieuwe benadering.
Bedrijven waar mensen werken met verschillende achtergronden zijn gewend om te gaan met dergelijke verschillen en kunnen daardoor vaak makkelijker inspelen op deze veranderingen in hun omgeving. Ze zijn flexibeler en zien meer mogelijkheden. Hun reactie op een vraag die afwijkt is niet ‘zo doen we dat niet hier’ maar ‘kijken wat we daar mee kunnen’.
Wahid is eigenaar van een buurtsuper: ‘Toen in deze wijk het aantal verschillende nationaliteiten toenam, ben ik bijna failliet gegaan. De nieuwe bewoners deden hun boodschappen elders. Ik ben toen op zoek gegaan naar nieuwe medewerkers met verschillende achtergronden. Ik heb ze allemaal gevraagd wat hun landgenoten lekker vinden, wanneer ze speciale dingen kopen voor feesten enzo. Samen hebben we een heel nieuw assortiment samengesteld voor de winkel. Nu loopt het als een trein!’
Het loont om te zorgen voor diversiteit op de werkvloer. En hoewel het in het begin soms stroef loopt gaat het vaak snel beter. Voorwaarde is wel dat er tijd wordt genomen om elkaar te leren kennen. Dan vinden de teamleden de diversiteit leuker dan de eenvormigheid die er eerder was. Diversiteit is dus niet alleen goed voor flexibiliteit en innovatiekracht, maar ook voor het werkplezier. En daarmee wordt de organisatie niet alleen aantrekkelijker voor nieuwe klanten, maar ook voor nieuwe medewerkers.
Jeroen is recent van baan gewisseld: ‘Ik werk hier nog maar kort. Maar wat een verademing! Eindelijk geen grappen meer over homo’s. Ik hoef niet meer op mijn woorden te letten zodat ze maar niet merken dat ik ook ´zo´ ben. Ik kan me nu gewoon concentreren op mijn werk!’
Maar als diversiteit zo fantastisch is, waarom is er dan nog speciale aandacht nodig om bedrijven te stimuleren om diverser te worden? Waarom gaat het dan niet vanzelf? Vooral omdat de eerste stap soms tegenvalt. Want net als bij leren lopen is het begin lastig. Er gaat wat verkeerd, je valt en dat is niet leuk. Je probeert het opnieuw, het is wankel, kruipen ging sneller. En dan komt de vraag: zet je door, met de kans dat je straks kunt lopen, kunt rennen zelfs. Of doe je lekker makkelijk en blijf je de rest van je leven kruipen?
Sjiera de Vries
Meer weten over diversiteit op de werkvloer? WSP helpt u op weg: